Podział majątku wspólnego po rozwodzie

10.05.2021 r.

Małżeństwo zawarte na drodze cywilnej może zostać zakończone poprzez orzeczenie rozwodu, który może nastąpić wyłącznie po przeprowadzeniu procesu sądowego.

Jednak po ogłoszeniu rozwodu pozostaje jeszcze kilka spraw, które należy między byłymi już małżonkami uregulować. Jedną z nich jest podział majątku, którego dokonanie – jeśli to nie opóźni zbyt sprawy – może zostać przeprowadzone jednocześnie z rozwodem. Zazwyczaj jednak konieczne jest wszczęcie osobnej sprawy. Co trzeba wiedzieć na temat majątku w małżeństwie?

Majątek w małżeństwie

W ramach majątku występującego podczas trwania związku małżeńskiego rozróżniamy 3 rodzaje majątków:

●     majątek wspólny – czyli to, co małżonkowie nabyli po ślubie i co zarobili, chyba że oboje ustalą inaczej, zawierając stosowną umowę (rozdzielność majątkowa a potocznie – intercyza). Majątek wspólny nie podlega podziałowi dopóki trwa wspólność ustawowa (co do zasady przez okres trwania małżeństwa). Domyślnie udziały w nim są równe, jednak w postępowaniu o podział majątku (po rozwodzie) można ubiegać się o ustalenie nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym.

●     majątek osobisty żony,

●     majątek osobisty męża.

Rodzaje majątków małżeńskich

Ustrój majątkowy nie jest jednak tworem nienaruszalnym i można go zmienić na drodze sądowej lub przed notariuszem. Wymagana do tego jest specjalna umowa spisywana zazwyczaj przed ślubem, zwana potocznie intercyzą. Znosi ona całkowicie wspólnotę majątkową, a mąż, tak jak żona dysponują tym, co mają i zarabiają samodzielnie i niezależnie od siebie. W myśl ustawy wspólnota majątkowa nie obejmuje dóbr nabytych przez dziedziczenie, darowiznę, odszkodowanie, prawa autorskie czy nagrody za osobiste osiągnięcia. Te składniki zawsze stanowią majątek osobisty danego małżonka, nawet jeśli małżonkowie nie zawarli “intercyzy”.

Podział majątku po rozwodzie

Po rozwodzie pojawia się możliwość podziału majątku wspólnego. Co ważne, dzielić można tylko majątek wspólny co oznacza, że jeżeli małżonkowie zawarli umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową, wówczas nie jest możliwe dzielenie majątku bowiem brak jest majątku wspólnego.

Podziału majątku wspólnego można dokonać w następujący sposób:

●     polubownie przed notariuszem,

●     na drodze sądowej – jeśli para nie może dojść do porozumienia.

Wyjścia ze współwłasności dokonuje się poprzez:

• podział w naturze, czyli fizyczny podział rzeczy (o ile jest to możliwe np. podział działki na dwie mniejsze);
• przyznanie rzeczy jednemu z małżonków na wyłączną własność, który to sposób co do zasady wiąże się z koniecznością dokonania odpowiedniej spłaty na rzecz drugiego z nich lub też podział między małżonków poszczególnych składników majątku;
• sprzedaż rzeczy i podział środków pieniężnych uzyskanych z tego tytułu.

Co jest potrzebne do podziału majątku?

Zanim zdecydujemy się na podział majątku wspólnego, należy ustalić
i spisać wszystko, co wchodzi w jego skład z uwzględnieniem momentu nabycia oraz wartości w chwili składania wniosku. Jeśli druga strona zgodzi się z podanymi przez nas faktami i wartościami, nie będziemy musieli powoływać biegłego, a cały proces odbędzie się znacznie szybciej. Koszty ewentualnego postępowania sądowego są dzielone pomiędzy strony.

Jeśli natomiast drugi z małżonków zakwestionuje wskazane wartości poszczególnych składników majątku wspólnego – wówczas niezbędne jest powołanie biegłego sądowego, którego zadaniem będzie wycena poszczególnych składników majątku.

Może się także zdarzyć, że jeden z małżonków zakwestionuje wskazany skład majątku wspólnego twierdząc, że albo dany składnik nie zalicza się do majątku wspólnego albo że pominięte zostały określone składniki, które stanowią majątek wspólny. W takiej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego, które potwierdzi zasadność racji jednego lub drugiego małżonka.

Czy warto skorzystać z pomocy adwokata przy podziale majątku?

Z pewnością tak – zwłaszcza jeśli małżonkowie rozstają się w atmosferze wzajemnych pretensji. Adwokaci często porozumiewają się ze sobą bez udziału stron i nie są emocjonalnie zaangażowani w sprawę co jest niezwykle pomocne przy trudnych i skomplikowanych podziałach majątku. Dodatkowo są wsparciem na drodze wyjaśnienia wszelkich zawiłości – podpowiadają, jakie skutki będzie miała dana czynność, proponują różne wersje podziału, dzięki czemu Klient może wybrać tę, która mu najbardziej odpowiada.

Kancelaria prawna SKR udziela niezbędnego wsparcia mieszkańcom Kalisza, Kępna, Oleśnicy oraz Wrocławia w zakresie podziału majątku po rozwodzie.